Η Ε.Ε. σε κρίσιμη καμπή

Δημήτρης Τσιόδρας, «Ευρωπαιριωτισμός ή Εθνοκεντρισμοί: Οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί, οι εξω­τερικές απειλές και τα όρια συνεργασί­ας στην ΕΕ», Μίνωας, 201 7, 276 σελ.

Η ΕΠΕΛΑΣΗ του ακροδεξιού λαϊκιστική Βίλντερς αναχαιτίστηκε με επιτυχία στις πρόσφατες (15/3) εκλογές στην Ολλανδία. Η προσοχή στρέφεται τώρα στην προεδρική αναμέτρηση στη Γαλλία (23/4 και 7/5). Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης έχει ήδη αρχίσει και επίσημα τόσο με την έκδοση τις «Λευκής Βίβλου» τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1/3) όσο και με τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τις Ρώμης (25/3), στην 60ή επέτειο της Ιδρυτικής Συνθήκης στην ίδια πόλη. Το βιβλίο του Δημήτρη Τσιόδρα, δημοσιογράφου με μακρά επαγγελματική διαδρομή και εκπροσώπου Τύπου του Ποταμιού, «Ευρωπατριωτισμός ή Εθνοκεντρισμού Οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί, οι εξωτερικές απειλές και τα όρια τις συνεργασίας στην ΕΕ» αποτελεί σημαντική συμβολή στη συζήτηση αυτή. Κατ’ αρχάς, εξετάζει την «περιπέτεια» τις ευρωπαϊκής ιδέας μέχρι σήμερα υπό το πρίσμα της ιστορίας θεωριών των διεθνών σχέσεων για την κατανόηση των σημερινών προβλημάτων. Βασικά, από τη μια μεριά η σχολή των ρεαλιστών (realists) και από την άλλη αυτή των φιλελεύθερων (liberals) με τις διαφορετικές τους οπτικές και εκτιμήσεις για τη φύση των διεθνών σχέσεων.

Ωστόσο, όπως σωστά υπογραμμίζει ο ίδιος, το βιβλίο δεν είναι ούτε ιστορικό ούτε θεωρητικό. Είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό με την αναγκαία γνώση και κριτική αντιμετώπιση του παρελθόντος. Ο συγγραφέας θέτει με ενάργεια τα βασικά ερωτήματα και διαπραγματεύεται τα διάφορα σενάρια για το μέλλον της Ε.Ε. από τη σκοπιά του συνειδητοποιημένου Ευρωπαίου πολίτη. Έχοντας σαφή επίγνωση των πολλαπλών διακυβευμάτων που αναπόφευκτα επιβάλλουν παραχωρήσεις εθνικής κυριαρχίας, προτρέπει όλους να συνειδητοποιήσουν ότι οι λύσεις μπορούν να αναζητηθούν μόνο στο πλαίσιο ενός γνήσιου ευρωπατριωτισμού για το μεγάλο όραμα της Ενωμένης Ευρώπης, που μπορεί να εμπνεύσει τις νέες γενιές, αντί της επιστροφής στο έγκλειστο, στενό και αδιέξοδο περιβαλλόντων εθνικισμών. Διότι, διαφορετικά, δεν θα υπάρχουν παρά μόνο χαμένοι.

Για να πάψει ο φόβος να αποτελεί το βασικό προωθητικό κίνητρο, για να ξεφύγουμε από τους εφιάλτες του παρελθόντος και τη σισύφεια παγίδα, χρειάζεται να ατενίσουμε θετικά και να συμβάλουμε δημιουργικά στο μέλλον της Ε.Ε. Για τον απλούστατο λόγο ότι είναι και το μέλλον της δικής μας πατρίδας. Για την υπεράσπιση της Ευρώπης και τις προοπτικές της, βιβλία σαν αυτό του Δ. Τσιόδρα αποτελούν πολύτιμο οδηγό σοβαρού και γόνιμου πολιτικού προβληματισμού.