ΜΟΝΟ ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ «ΘΥΛΑΚΟΙ» ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΒΙΩΣΕΙ Η ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
Τα όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό στους κόλπους του ΚΚΕ δεν μπορεί να αποτελούν έκπληξη για όσους τουλάχιστον υποστήριξαν με έμφαση ότι η κατάρρευση των κουμμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης επέφερε και τον αναπόφευκτο θάνατο της κομμουνιστικής ιδεολογίας ως οράματος κοινωνικής οργάνωσης, ως αρχής οργάνωσης της κρατικής εξουσίας, ως άρθρου πίστεως πολιτικών κομμάτων, ως συνόλου ιδεών που εμπνέει προγραμματικές αρχές ή καθορίζει την πολιτική πρακτική.
Μόνο ορισμένοι «θύλακοι» στις αναπτυγμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι δυνατή η αναβίωση ή αναζωογόνηση της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Φαινόμενο που μπορεί βέβαια να εξηγηθεί με βάση την παράδοση και συγκεκριμένους κοινωνικούς και πολιτικούς όρους, αλλά που ταυτόχρονα ελάχιστη σχέση έχει πλέον με την κοινωνική και πολιτική πορεία των χωρών αυτών, εκτός από ορισμένες συγκυρίες κατά τις οποίες η πολιτική αριθμητική αναδεικνύει τα μικά ΚΚ σε πρόσκαιρους ρυθμιστές της πολιτικής ζωής.
Ακόμα και η «ανανεωτική» πτέρυγα του ΚΚΕ δύσκολα θα μπορούσε σήμερα να υπερασπιστεί κάποια κομμουνιστική πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα, αν δεν ήταν υποχρεωμένη να διεξάγει την εσωκομματική διαμάχη με τη γλώσσα και τους όρους που επιβάλλει η παράδοση και η πολιτική κουλτούρα του κόυυατος.
Εάν επρόκειτο για κρίση προσαρμογής στις νέες συνθήκες, τότε θα μπορούσε κανείς να ελπίζει σε μια «δημιουργική καταστροφή» από την οποία θα προέκυπταν νέα δεδομένα και νέοι προσανατολισμοί…
Δεν πρόκειται όμως περί αυτού. Απλώς, η διευθέτηση των διαφορών γίνεται με τον μόνο τρόπο που γνωρίζει ένα γνήσιο ΚΚ: τις εκκαθαρίσεις, τις διαγραφές, την ηθική εξόντωση των αντιπάλων, και τις άλλες γνωστές μεθοδεύσεις. Γι’ αυτό και οι «μελανές σελίδες» στην ιστορία του ΚΚΕ επαναλαμβάνονται περιοδικά, όταν το επιβάλλουν οι συνθήκες, γιατί είναι σύμφυτες με τις αρχές οργάνωσης και λειτουργίας του κόμματος. Γι’ αυτό και η διάσπαση είναι η μόνη αποτελεσματική μέθοδος επίλυσης
των διαφορών. Μια διαδικασία που πολλοί στην Αριστερά αποστρέφονται από άγνοια ή εθελοτυφλία, υποχρεώνονται, όμως, κάθε φορά να παρακολουθούν ως θεατές την επανάληψή της.
Ο επιθανάτιος ρόγχος του ελληνικού κομμουνισμού μπορεί να θλίβει πολλούς πιστούς, καταπονημένους άλλωστε από τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις που τους επιφύλαξαν τα πρόσφατα ιστορικά γεγονότα, αλλά το τέλος επέρχεται. Πριν από ένα χρόνο ακριβώς έγραφα στην ίδια στήλη για το «λυκόφως του ελληνικού κομμουνισμού».
«Έτσι παραμένει σήμερα μόνο το συμβολικό επίπεδο -τα σφυριά και τα δρεπάνια- σαν σανίδα σωτηρίας κι ένα τυπικό εικονολατρίας, μόνης ικανής να διασώσει τον κλειστό κόσμο της ελληνικής κομμουνιστικής παράδοσης. Απελευθέρωση από την τραυματική νεύρωση και το σύνδρομο του απωλεσθένος παραδείσου δεν μπορεί να υπάρξει παρά μόνο με την κάμψη των αντιστάσεων.
Τα ρήγματα τα οποία εμφανίζονται σ’ αυτό το οικοδόμημα που παραμένει ακόμα όρθιο, μας ενδιαφέρουν μόνο από την άποψη της επιτάχυνσης της επερχόμενης κατεδάφισης. Από τα οράματα που καλλιέργησε η αριστερή ιδεολογία και κουλτούρα έχει απομείνει μόνο ένα εύθραυστο κέλυφος, κενό περιεχομένου. Όταν κι αυτό θραυστεί -είναι πλέον ζήτημα χρόνου και βιολογικής φθοράς- τότε θα έχει ολοκληρωθεί και ο ιστορικός κύκλος του ελληνικού κομμουνισμού».
Το ΚΚΕ, βέβαια, θα «επιβιώσει»: ως σύνολο περιουσιακών στοιχείων, ως κομματικός μηχανισμός, ως θερματοφύλακας μιας παράδοσης περιθωριακής πλέον σημασίας για τη χώρα. Θα επιζήσει και ως πολιτικό ρεύμα με κάποια απήχηση στο εκλογικό σώμα που είναι δύσκολο από τώρα να μετρηθεί με ακρίβεια. Κινείται αυτή τη στιγμής με την αλαζονεία που του δημιουργεί το γεγονός οτι εκπροσωπεί το 70% περίπου των ψηφοφόρων του Συνασπισμού. Και θα εξακολουθήσει να κινητοποιεί την «εργατική τάξη» για να «υπερασπίσει» το κόμμα που κινδυνεύει κατά περιόδους από τον ίδιο του τον εαυτό. Για να διαιωνίζεται ο μύθος του κόμματος της εργατικής τάξης, όταν η εκλογική απήχησή του είναι στο κατώτερο σημείο στα τελευταία 30 χρόνια, όταν έχουν επέλθει ουσιώδεις αλλαγές στη σύνθεση τν μελών του από άποψη ηλικίας, μόρφωσης και εισοδήματος, όταν η συνολική εικόνα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης της εκλογικής του βάσης δεν διαφέρει πλέον από την αντίστοιχη του ΠΑΣΟΚ (ο ΣΥΝ έχει σήμερα μόνο το 8,3% από τις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις, το 11,4% από τις μεσαίες και το 10,6% από τις ανώτερες).
Ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας που θα απομείνει με τα «λαϊκά στρώματα» είναι προφανώς οι ρίζες της παράδοσης, η άμυνα και συσπείρωση απέναντι στον εκσυγχρονισμό. Κι εκεί η βάση του ΚΚΕ συναντάται με τα αυριανικά στρώματα- συγκοινωνού- ντα δοχεία. Μαζί θα αποτελόσουν τη συμπαγή μάζα που θα αντισταθεί λυσσαλέα στον πολιτικό εκσυγχρονισμό ενώ ταυτόχρονα θα υπεραμύνεται όλων των αρχών της δημοκρατίας και τα παρόμοια που η ίδια, διαπαιδαγωγημένη στην κομμουνιστική παράδοση και τον κοινωνικό καισαρισμό, αποστρέφεται μετά βδελυγμίας.
Υπάρχουν και επικήδειοι που πρέπει να εκφωνούνται πριν επέλθει ο φυσικός θάνατος.