Η μελέτη της Σοφίας Καϊτατζή-Whitlock, αναπληρώτριας καθηγήτριας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μαζικής Επικοινωνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, διερευνά στην ουσία το υπόβαθρο του ελλείμματος πολιτικής επικοινωνίας που χαρακτηρίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση, έλλειμμα το οποίο μάλιστα θεωρεί ότι αποτελεί συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού ελλείμματος. Το υπόβαθρο δεν είναι άλλο από την αδυναμία της Ε.Ε. να αντιμετωπίσει την «ολιγαρχία των δυνάμεων της αγοράς», τον ασφυκτικό νεοφιλελεύθερο εναγκαλισμό του τομέα των επικοινωνιών, πράγμα που, κατά τη συγγραφέα, αποτελεί τον κυριότερο ανασταλτικό παράγοντα για τη δημιουργία ενός πραγματικού, δημοκρατικού ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου, ενός ευρωπαϊκού δήμου, προϋπόθεση για την πραγμάτωση του οράματος της πολιτικής ένωσης.
Οι αναλύσεις της συγγραφέως επικεντρώνονται στις παρελθούσες και σύγχρονες εξελίξεις γύρω από την Οδηγία «Τηλεόραση Χωρίς Σύνορα» (Television Without Frontiers) της οποίας η αναθεώρηση, μετά από μακρόχρονες και εργώδεις διεργασίες, δεν φαίνεται να καθυστερήσει πολύ, στον πλουραλισμό των ΜΜΕ και τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας στον τομέα, στους παράγοντες γενικότερα που καθορίζουν το «περιβάλλον» των ΜΜΕ.
Πρόκειται για ένα αξιόλογο βιβλίο με σαφές και περιεκτικό θεωρητικό πλαίσιο. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι η «απούσα εικόνα της Ευρώπης» στα εθνικά και κυρίως εμπορικά ΜΜΕ μπορεί να κάνει την παρουσία της με τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού τηλεοπτικού καναλιού που ως δια μαγείας θα αποτελούσε το συνδετικό κρίκο και την ενοποιητική ουσία για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας και κατά συνέπεια θα συντελούσε, από μόνο του, στην εξάλειψη και των δυο ελλειμμάτων.
Λύσεις-πανάκεια στο θέμα της ευρωπαϊκής επικοινωνίας δυστυχώς δεν υπάρχουν αν μη τι άλλο επειδή το πολιτικό χάσμα μεταξύ των κρατών-μελών περί του πρακτέου είναι στην πραγματικότητα αρκετά μεγάλο ενώ καμιά προοπτική ουσιαστικής γεφύρωσής του δεν φαίνεται να υπάρχει παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλει η κα Wallstrom με τη «Λευκή Βίβλο» της. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι οριστικές προτάσεις για τη νέα επικοινωνιακή πολιτική της ΕΕ δεν έχουν ακόμη κατατεθεί μολονότι η νέα Επιτροπή έχει σχεδόν διανύσει το ήμισυ της θητείας της.
* Europe’s Political Communication Deficit, Sophia Kaitatzi-Whitlock (Arima Publishing, UK, 2005) ISBN-10: 1845490991 ISBN-13: 978-1845490997