Ανθεκτικότητα

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις επιβεβαίωσαν μεν το σταθερό και ασφαλές επί του παρόντος προβάδισμα της Ν.Δ., αλλά συνάμα και την ανθεκτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Εύλογη δε η πιθανότητα μεγαλύτερης συσπείρωσής του για πολλούς λόγους. Διαθέτει ακόμα αρκετά βέλη στη φαρέτρα του. Ένα κόμμα οργανωτικά σχεδόν ανύπαρκτο, ήδη κρατικοδίαιτο, με ισχνή συνδικαλιστική παρουσία, χωρίς ερείσματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (θα αποκτήσει, βέβαια, σημαντικά με την απλή αναλογική), με καταστροφικά κυβερνητικά πεπραγμένα, φαίνεται να εδραιώνεται ως δεύτερος ισχυρός πόλος ενός νέου δικομματικού πολιτικού συστήματος. Πολύ ενδιαφέρον φαινόμενο.
Πέραν πολλών άλλων παραγόντων, καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση σχετικά σοβαρού ποσοστού της εκλογικής του απήχησης παίζει ένα σημαντικό τμήμα «κεντροαριστερών» ψηφοφόρων. Πρόκειται για πρώην ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που ικανοποιούνται σήμερα με ένα θλιβερό κακέκτυπό του. Υποτίθεται ότι οι ψηφοφόροι αυτοί εγκατέλειψαν το κόμμα τους διότι έφερε τα «μνημόνια» (τα μνημόνια έφεραν την κρίση) και συγκυβέρνησε «προδοτικά» με τη Ν.Δ. Προφανώς, πίστεψαν πως το πρόβλημα δεν απέρρεε παρά από κάποια συνωμοσία των «ξένων» (των εταίρων μας) και των εγχώριων συνεργατών τους για την αρπαγή της Ωραίας Ελλάδας. Να είναι, άραγε, οριστική η διάρρηξη της εμπιστοσύνης τους με το ΠΑΣΟΚ;
Η αντιδεξιά προέλευση των ψηφοφόρων αυτών (η επάρατος «Δεξιά», το απόλυτο Κακό), αποτελεί μέρος της ερμηνείας του φαινομένου. Διότι, πώς καταπίνουν αδιαμαρτύρητα τη συγκυβέρνηση μ’ ένα ακραίο λαϊκιστικό κόμμα της Δεξιάς; Εδώ δεν λειτουργεί το αντι-δεξιό σύνδρομο; Υποκρισία, συγκάλυψη ενοχικών συνδρόμων, νέα αυτο-εξαπάτηση;
Ιδεολογικοί παράγοντες, θέματα πολιτικής ταυτότητας και κουλτούρας, πέραν του ότι «είναι η οικονομία ηλίθιε», μπορούν ίσως να προσφέρουν πιο σύνθετες ερμηνείες. Ο λαϊκισμός, κυρίως της δεκαετίας του ’80, διαπότισε ολόκληρο το κοινωνικό σώμα ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης. Σμίλευσε τα ιδεολογικά κάτοπτρα πρόσληψης και ερμηνείας της πολιτικής (κι όχι μόνο) πραγματικότητας. Τον αναζωπύρωσαν οι «αγανακτισμένοι». Τον εκμεταλλεύτηκαν νεόκοποι αριστεροί και δεξιοί λαϊκιστές. Προέκυψαν τερατώδη πολιτικά μορφώματα.
Ο λαϊκισμός δεν είναι απλώς το ψέμα, η δημαγωγία, η παραπλάνηση και τα συναφή της πολιτικής σκηνής. Έχει ιδεολογικό πυρήνα και θεματολογία που μπορούν άνετα να «δέσουν» με αριστερά και δεξιά αφηγήματα τα οποία αλληλοτροφοδοτούνται. Γι’ αυτό, εντός δεδομένων συνθηκών, παρατηρούνται μαζικές πολιτικές μετατοπίσεις από το ένα άκρο στο άλλο. Οι συμπαγείς ιδεολογίες είναι κλειστά συστήματα. Προσομοιάζουν με θρησκευτικές πεποιθήσεις. Ορθώνουν σχετικά ισχυρά οχυρώματα απέναντι στις επιβουλές της εξωτερικής πραγματικότητας. Πάνω τους προσκρούουν αριθμοί, στοιχεία, λογικά επιχειρήματα, λάθη, εγκλήματα, ο ορθολογισμός. Αυτονόητη η σημασία της μάχης των ιδεών. Λόγω των ανωτέρω, η προσέγγιση ακόμα και των απογοητευμένων και αποστασιοποιημένων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. αποτελεί μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Ο πλησιέστερος συγγενής τους είναι το ΠΑΣΟΚ. Σ’ αυτό, κυρίως, εναπόκειται η επαναπροσέγγιση και ο επαναπατρισμός τους. Εάν τα καταφέρει, τότε οι όροι του πολιτικού παιγνίου θα αλλάξουν άρδην. Μόνο από μια τέτοια αναστροφή μπορεί να προκόψει η στρατηγική εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Ήτοι, η πολιτική καθίζηση και ο ενταφιασμός, άνευ τιμών, μιας Αριστεράς αναχρονιστικής, παρωχημένης, αυταρχικής, αντιευρωπαϊκής, εθνολαϊκιστικής και επικίνδυνης, η οποία, δυστυχώς, επιζεί ακόμα στην Ελλάδα του «εξαιρετισμού», όταν οι ιδέες της έχουν δοκιμαστεί και προ πολλού αποτελέσει μη ανακυκλώσιμο υλικό στον ιστορικό κάδο των αχρήστων.