Πολιτικός πολιτισμός

Την 1η Σεπτεμβρίου, στον καθεδρικό ναό της Ουάσινγκτον η πολιτική ελίτ της χώρας, εκτός του μικρόψυχου Τραμπ, συγκεντρώθηκε για να αποτίσει φόρο τιμής στον εκλιπόντα Τζον Μακέιν. Δεν χρειάζεται να αναπαραγάγει κανείς την ειδησεογραφία εκείνων των ημερών, που προκάλεσαν παγκόσμια αίσθηση όχι μόνο για τη μετά θάνατο πολιτική «σκηνοθεσία» του Μακέιν, αλλά κυρίως για τους μεστούς νοήματος και περιεχομένου επικήδειους λόγους. Ελαμψε, για μία ακόμη φορά, η δεινή επικοινωνιακή και ρητορική δεινότητα του πρώην προέδρου Ομπάμα. Αλλά δεν επρόκειτο απλώς για ένα επικοινωνιακή γεγονός. Διότι, ο Μακέιν υπήρξε πολιτικός αντίπαλος του Ομπάμα, υποψήφιος για το προεδρικό αξίωμα στις εκλογές του 2008, που είχε το σθένος να ανακρούσει τη μωρία εκείνων που αμφισβητούσαν τον πατριωτισμό του Ομπάμα. Δεν ήταν απλώς ένας επικήδειος λόγος τυπικής αβροφροσύνης. Ήταν ένας ύμνος στο αμερικανικό δημοκρατικό πολίτευμα και τις αξίες του. Υπογραμμίζεται η αναντικατάστατη αξία της αφοσίωσης των πολιτικών στις αρχές του πολιτεύματος, του σεβασμού των κανόνων του πολιτικού ανταγωνισμού, του Συντάγματος, της διάκρισης των εξουσιών, των πολιτικών θεσμών, του κράτους δικαίου και τα συναφή, στις αρχές και τις αξίες της φιλελεύθερης δήμοι κρατίας. Και δεν έχει σημασία εάν το πολιτικό σύστημα της Αμερικής είναι σήμερα εμφανώς δυσλειτουργικό. Σημασία έχει ότι οι κανόνες, οι αρχές και οι αξίες αυτές δημιουργούν τον αναγκαίο χώρο ελευθερίας ούτως ώστε οι πολίτες να διεκδικούν μια καλύτερη κοινωνία. «Ο πιο σημαντικός θώκος είναι αυτός του πολίτη (….) η δημοκρατία μας μπορεί να είναι ατελής (…) πολύπλοκη, αλλά είναι η καλύτερη» διότι μας επιτρέπει να διορθώνουμε τα λάθη μας και να προχωράμε, μας είπε μεταξύ άλλων ο Ομπάμα στην ομιλία-αποχαιρετισμό που έδωσε στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Ελάχιστα εισακούστηκε από τους εγχώριους λαϊκιστές κάθε απόχρωσης. Κάθε σύγκριση με τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα της αχαλίνωτης πόλωσης δημιουργεί μελαγχολικούς και επικίνδυνους συνειρμούς. Δείχνει ανάγλυφα το χαμηλότατο επίπεδο πολιτικού πολιτισμού και το νοσηρό κλίμα που επικρατεί με κύρια ευθύνη των κυβερνώντων. Ο διχαστικός λόγος και η καλλιέργεια εμφυλιοπολεμικού κλίματος και μισαλλοδοξίας, η συνεχής κατασκευή «εχθρών» κατά το δοκούν, η λάσπη, η συκοφαντία και η δυσοσμία που αναδίδεται από τα υπόγεια του Μαξίμου δηλητηριάζουν την πολιτική ζωή της χώρας, υποσκάπτουν τα θεμέλια του πολιτικού συστήματος, απαξιώνουν περαιτέρω πολιτική και πολιτικούς και υπονομεύουν τους πολιτικούς θεσμούς της χώρας σε επικίνδυνο βαθμό. Έχει ξεπεραστεί κάθε ανεκτό όριο. Ο διχασμός οδηγεί σε «γουναράδικα». Δυστυχώς, ορισμένοι παράγοντες των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης χάνουν ορισμένες φορές την ψυχραιμία τους και παρασύρονται στο πεδίο της χυδαιότητας, του κυνισμού και του αμοραλισμού του αντιπάλου, υποβαθμίζοντας την ποιότητα του πολιτικού λόγου. Αλλά, στο πεδίο αυτό κερδίζει ο πιο αδίστακτος. Ο δήμος νοσεί. Το πολιτικό και πολιτισμικό μας πρόβλημα είναι σοβαρό και δυσεπίλυτο.