Σωτήρης Ντάλης
Η Γιουγκοσλαβία στη μετά-Μιλόσεβιτς εποχή
Τα νέα πολιτικά και οικονομικά δεδομένα, Πρόλογος: Λουκάς Τσούκαλης
Εκδόσεις I. Σιδέρης 2002, σελ. 350.
Μετά τη σύλληψη και την παραπομπή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη Χάγη, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία, άρχισε ουσιαστικά και ο τραγικός απολογισμός της διακυβέρνησης της Γιουγκοσλαβίας από τον Μιλόσεβιτς, ο οποίος αφού κατάφερε να κρατηθεί στην εξουσία για 13 χρόνια παρά το γεγονός ότι έχασε τέσσερις πολέμους, έγινε ο πρώτος εν ενεργεία αρχηγός κράτους που κατηγορήθηκε για εγκλήματα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Σήμερα δέκα χρόνια μετά την έναρξη της ενδογιουγκοσλαβικής σύγκρουσης, η Σερβία ενσωματώνεται αργά αλλά σταθερά στη διεθνή κοινότητα. Αν και οι μεταρρυθμίσεις που έχει προωθήσει η κυβέρνηση του Ζόραν Τζίντζιτς δεν έχουν ικανοποιήσει πλήρως τους σέρβους πολίτες, φαίνεται ότι τουλάχιστον έχει μπει το πλαίσιο εκείνο που απαιτούν οι νέοι οικονομικοί και πολιτικοί δεσμοί της χώρας προκειμένου η Σερβία να ενσωματωθεί στις δομές της δυτικής οικονομίας.
Η μελέτη του διεθνολόγου Σωτήρη Ντάλη προσεγγίζει διεξοδικά τα νέα πολιτικά και οικονομικά δεδομένα που δημιουργήθηκαν στη Γιουγκοσλαβία μετά την απομάκρυνση του Μιλόσεβιτς από την εξουσία. Ο συγγραφέας αρχίζει την ανάλυσή του με/την περιγραφή των διαδηλώσεων της 5ης Οκτωβρίου του 2000 και της ανακήρυξης του Βόισλαβ Κοστούνιτσα -νικητή των εκλογών της 24ης Σεπτεμβρίου του 2000- σε Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας. Στη συνέχεια εξηγεί πως ο σέρβικός λαός κατάφερε να συσπειρωθεί κατά του Μιλόσεβιτς, όταν αυτός επιχείρησε να αλλάξει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών και καταγράφει τις πρώτες αντιδράσεις των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου. Η επανένταξη της Γιουγκοσλαβίας στους διεθνείς οργανισμούς και η αναζήτηση οικονομικής βοήθειας για την ανασυγκρότηση της χώρας, δύο ζητήματα-κλειδιά για τις μελλοντικές εξελίξεις στο Βελιγράδι, απασχολούν τον Σωτήρη Ντάλη σ’ αυτό το βιβλίο.
Πολύ χρήσιμο είναι και το κεφάλαιο για την ελληνική συμβολή στην οικονομική ανασυγκρότηση της Γιουγκοσλαβίας.
Το δεύτερο μέρος της εργασίας είναι αφιερωμένο στην πρόσφατη κρίση στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και στα νέα πολιτικά δεδομένα που προκύπτουν μετά τη Συμφωνία Πλαίσιο των πολιτικών κομμάτων στην Οχρίδα. Στο τρίτο μέρος ο συγγραφέας επιχειρεί μια αποτίμηση της παρέμβασης της Δύσης στο Κοσσυφοπέδιο και καταθέτει χρήσιμα στοιχεία για την υπόθεση των όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου που χρησιμοποιήθηκαν στο Κοσσυφοπέδιο. Τέλος, το εκτενέστατο χρονολόγιο που συμπληρώνει τη μελέτη, δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να παρακολουθήσει όλες τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία μετά τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου του 2000 καθώς και την πρόσφατη κρίση στην Π.Γ.Δ.Μ. Το βιβλίο προλογίζει ο καθηγητής και Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης, ο οποίος υπογραμμίζει εύστοχα ότι μετά τη σύλληψη και την παραπομπή του Μιλόσεβιτς στη Χάγη, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία, κλείνει ένα μεγάλο κεφάλαιο (όχι όμως και το τελευταίο;) του γιουγκοσλαβικού δράματος που ξεκίνησε το 1991 και στο οποίο διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο ο πρώην πανίσχυρος ηγέτης που κατηγορείται σήμερα για εγκλήματα πολέμου.