Η δημοσιογράφος Ξένια Κουναλάκη δημοσιεύει στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής (7.4.2024) δισέλιδο με αποσπάσματα από το βιβλίο – αυτοβιογραφία του Βόλφγκαγκ Σόιμπλε που η εφημερίδα εξασφάλισε αποκλειστικά δικαιώματα μετάφρασης από τον εκδοτικό οίκο Κλετ-Κότα. Το βιβλίο του «Αναμνήσεις. Η ζωή μου στην πολιτική» που κυκλοφορεί σήμερα στα γερμανικά αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον καθόσον η πολιτική του σταδιοδρομία εκτείνεται σε μισό αιώνα περίπου. Ο Σόιμπλε (1942-2023), στέλεχος του κεντροδεξιού κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) διετέλεσε αδιάκοπα μέλος της Ομοσπονδιακής Βουλής για 51 ολόκληρα χρόνια, Υπουργός σε πολλές κυβερνήσεις και πρόεδρος της Βουλής.
Το ελληνικό ενδιαφέρον εντοπίζεται στο γεγονός ότι διατέλεσε Ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομικών στην περίοδο 2009-2017 στη δεύτερη και τρίτη θητεία της Καγκελαρίου Άντζελα Μάρκελ. Κατά συνέπεια, ήταν αυτός που έπρεπε να χειριστεί τη κρίση του ευρώ, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που άρχισε το 2008 καθώς και την ελληνική κρίση, τη χρεοκοπία της χώρας με τα Μνημόνια, τα σκληρά προγράμματα λιτότητας και μεταρρυθμίσεων για τη διάσωσής της. Πράγματι, δεν υπήρχε προηγούμενο πτώχευσης χώρας μέλος της Ευρωζώνης, μηχανισμοί και τεχνογνωσία διάσωσης μιας χώρας, προστασίας ενός νομίσματος που για πρώτη φορά δοκιμαζόταν και που δεν είχε ως υπόβαθρο ένα κυρίαρχο κράτος, ομοσπονδιακό ή μη, ή ακόμα μια στενή πολιτική ένωση των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Σόιμπλε αναδείχτηκε ως το πιο μισητό πρόσωπο της ελληνικής αντι-ευρωπαϊκής υστερίας και της μεγάλης αντιμνημονιακής πολιτικής απάτης. Δεν έλειψαν ακόμα και ντροπιαστικά και χυδαία σχόλια για το γεγονός ότι ήταν καθηλωμένος στο αναπηρικό του καροτσάκι.
Στα αποσπάσματα αυτά ο Σόιμπλε αναφέρεται και στην άποψή του ότι η Ελλάδα για να μπορέσει να ορθοποδήσει θα έπρεπε να βγει «προσωρινά» από το ευρώ, να κάνει ένα time –out, να επιστρέψει δηλαδή στη δραχμή, να υποτιμήσει το εθνικό πλέον νόμισμά της για να ανακτήσει τη χαμένη ανταγωνιστικότητά της. Δεν το επέτρεψε τελικά η κα Μέρκελ που δεν ήθελε να κλονίσει την εμπιστοσύνη με την Γαλλία, με τον Γάλλο πρόεδρο Ολλάντ (τον γνωστό στην Ελλάδα ως «Ολλανδρέου» του κ. Ταίπρα). Ο γαλλογερμανικός άξονας δεν έπρεπε να διαταραχτεί. Η Ελλάδα έπρεπε να κρατηθεί πάση θυσία στο ευρώ, εάν η ίδια, φυσικά, το επιθυμούσε. Σημειώνει ότι 16 από τους 19 Υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ τάχτηκαν υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 12/7/2015 που συγκλήθηκε ακριβώς για την Ελλάδα εφόσον ο τότε Π/Θ της χώρας έκανε την περίφημη kolotoumba του, όπως πολιτογραφήθηκε στο διεθνές πολιτικό λεξιλόγιο απαξιωτικά, και αποδέχτηκε το χειρότερο και πιο επονείδιστο 3ο Μνημόνιο που κόστισε στην Ελλάδα πάνω από 100 δις ευρώ. Έγλυψαν εκεί που έφτυναν με μεγάλη άνεση.
Όλοι οι πρωταγωνιστές τότε της διάσωσης της Ελλάδος έχουν γράψει τις απόψεις τους που δεν πρόκειται να επαναλάβω εδώ, όπως ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολλάντ, ο Ιταλός Π/Θ Ματέο Ρέντσι, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και σημερινός πρόεδρος της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούγκερ. Όλοι συνέβαλαν στο να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ. Ουδείς εξ αυτών αμφέβαλλε ένα Grexit όχι μόνο θα ήταν οριστικό αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα και εκτός ΕΕ.
Στα αποσπάσματα αυτά του βιβλίου του ο Σόιμπλε αναφέρεται στις συναντήσεις του με του ομολόγους του Έλληνες Υπουργούς Οικονομικών όλων των κυβερνήσεων, όπως ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Γιάνης Βαρουφάκης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, που όλοι τους έχουν γράψει τις δικές του απόψεις σε βιβλία, άρθρα, συνεντεύξεις τους και τα συναφή. (περιέργως δεν αναφέρονται καθόλου ο Γιάννης Στουρνάρας, σημερινός Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και ο διάδοχός του Γκίκας Χαρδούβαλης, σημερινός διοικητή της Εθνικής Τράπεζας.) Ο κ. Τσακαλώτος έχει παραδεχτεί ότι στο εφιαλτικό πρώτο εξάμηνο του 2015 της διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, όταν είχε ως προϊστάμενο τον κ. Βαρουφάκη, «έπαιζαν το παιγνίδι του Σόιμπλε» (απειλώντας την ΕΕ με έξοδο από το ευρώ, υποτίθεται μπλοφάροντας) πράγμα που ήταν η πολιτική επιδίωξη του Σόιμπλε. (Για το Εφιαλτικό Α΄ Εξάμηνο του 2015 των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ βλ. σχετικό άρθρο μου στο The Books’ Journal, τεύχος 118, 10/4/2021).
Ενδέχεται οι απόψεις και κρίσεις του Σόιμπλε να προκαλέσουν και πάλι πολλές αντιδράσεις και συζητήσεις και αρκετές αμφισβητήσεις.
Θα ήθελα εμφατικά να υπογραμμίσω ότι οι εκτιμήσεις που εκφράζει για το πρόσωπο του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου όχι μόνο επαληθεύουν πλήρως τα όσα ο ίδιος έχει επανειλημμένα τονίσει (βλ. το βιβλίο του Εκδοχές Πολέμου 2009-2022, Εκδόσεις Πατάκη, 2022) αλλά και τον δικαιώνουν πλήρως για την πολιτική του ως Υπουργού Οικονομικών στην κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμα (Νοέμβριος 2011-Μάιος 2012) καθώς και την κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, την επονομαζόμενη κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου (Ιούνιος 2012-Ιανουάριος 2015). Η Ελλάδα όχι μόνο δανειοδοτήθηκε με αδιανόητα μεγάλα ποσά, πρωτοφανή στα παγκόσμια χρονικά, αλλά και «κούρεψε», μείωσε, δηλαδή, το ιδιωτικό της χρέος (PSI) κατά 53%, κάπου 100 δις ευρώ, ένα απίστευτο ποσό κι αυτό μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά διευθετώντας παράλληλα και τους όρους αποπληρωμής των υπέρογκων δανείων της. (Βλ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ 2012-2017, Εκδόσεις Επίκεντρο, 2017). Χωρίς αυτές τις διευθετήσεις θα ήταν αδύνατη ακόμα και η σημερινή οικονομική ανάκαμψη της χώρας.
Τίποτα από όλα αυτά δεν αναγνωρίστηκε στον κ. Βενιζέλο, για να αναφερθώ σε μια χαρακτηριστική περίπτωση σκόπιμης πολιτικής αμνησίας. Ακόμα και το ίδιο του το κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, τον εξοστράκισε. Ούτε καν μνημονεύει την περίοδο εκείνη ούτε καν ενθυμείτε τους τότε υβριστές του. Ωσάν ο Βενιζέλος να είχε διαπράξει κάποιο ασυγχώρητο πολιτικό ατόπημα, το οποίο στην πραγματικότητα κατάφερε να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια, από την κρίση, από τα αδιέξοδα με θετικές προοπτικές ανόρθωσης. Ο ίδιος, όμως, έπραξε το καθήκον του απέναντι στη συνείδησή του και τη χώρα του.
Θα πρέπει κάποια στιγμή να συζητήσουμε ξανά για εκείνη την περίοδο όχι απλώς για να αποδώσουμε ευθύνες ή εύσημα αλλά για λόγους εθνικής αυτογνωσίας. Η χώρα γλύτωσε από το χείλος του γκρεμού χάρις στις προσωπικές θυσίες ορισμένων πολιτικών που προτίμησαν να κάνουν το σωστό για τη χώρα τους, να υπηρετήσουν σεμνά τα συμφέροντά της σε δύσκολες στιγμές, χωρίς να υπολογίσουν το προσωπικό τους πολιτικό κόστος. Πλήρωσαν βαρύτατο τίμημα. Πράγμα σπάνιο, αλλά πολύτιμη παρακαταθήκη.
«Η μεγαλύτερη τιμωρία είναι η αποκάλυψη της αλήθειας και ο μεγαλύτερος θώρακας για τη Δημοκρατία είναι ο ενημερωμένος πολίτης, η γνώση, η γνώση και η μνήμη», όπως έχει πει ο ίδιος ο Ευ. Βενιζέλος (Βλ. συνέντευξή του στον Παύλο Τσίμα, Ρ/Σ Σκάι, 20/7/2020).
Σήμερα, που ο φαιοκόκκινος λαϊκισμός σηκώνει και πάλι κεφάλι χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε την αλήθεια.
Σημείωση: Ο Σόιμπλε έχει κι ένα καλό λόγο για τον κ. Τσίπρα που μολονότι έβαλε την υπογραφή του στο τρίτο και χειρότερο Μνημόνιο κατάφερε να συσπειρώσει ξανά γύρω του την πλειοψηφία ( προφανώς εννοεί ότι κέρδισε τις εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2015). Ο Σόιμπλε ήταν ένας ευγενικός πολιτικός, διότι αποτιμώντας θετικά με αυτόν τον ανώδυνο τρόπο έναν «αδίστακτο πολιτικό», όπως τον χαρακτηρίζει, είναι σα να χειροκροτείς, όπως πολλοί έκαναν, έναν εγκληματία που δεν αποτέλειωσε το θύμα του.
Δημοσιεύτηκε στη ηλεκτρονική εφημερίδα metarithmisi.gr